Vandaag heb ik het uitgebreider over een zeer belangrijk stukje in je hersenen genaamd het reptielbrein.
Iedereen heeft het, jij ook, dus het is geen sprookje.
Om duidelijk te maken wat het is en welke invloed het op je heeft, eerst even iets over tijd.
En over tijd gesproken, vandaag doe je er iets langer over om dit deel van de cursus te lezen. Maar wat is lang...
11 dagen geleden begonnen met de cursus
Cursus duurt 105 dagen
Hoe lang ben je al aan het werk?
Wat is er allemaal veranderd in 10 jaar tijd?
Wat zijn 105 dagen op een mensenleven?
Als we echt grote sprongen gaan maken, besef dan dat de Romeinen (2000 jaar geleden) echt niet de eerste ‘Beschaving’ waren. Er wordt gesproken over 5000 a 6000 jaar geleden dat er ook hoog ontwikkelde volkeren leefden op aarde.
Wij, de huidige mens, Homo Sapiëns, leven hier ongeveer 150.000 jaar. Daarvoor leefden er ook al ‘mens-achtigen’. Misschien al wel 4 miljoen jaar geleden!
En toch is dat weer een fractie vergeleken met het ontstaan van de aarde: dat wordt geschat op 4,6 miljard jaar geleden.
Dus als je nu, pakweg 40 bent, dan:
Omdat je op deze manier inzicht krijgt in je brein in relatie met tijd. Het grote verschil tussen alle soorten mensen die hier voor ons hebben geleefd, zit ‘m in de herseninhoud en in de grootte van de schedels.
Gedurende onze evolutie, de ontwikkeling van de soort, is er steeds weer een stukje hersenen bij gekomen.
Er zijn weliswaar stukken bijgekomen, maar er is niets verdwenen.
Al die 4 miljoen jaar heeft ons brein een stukje dat er o.a. voor zorgt dat je lichaamsfuncties het blijven doen als je slaapt, dus als je niet bewust bent dat je leeft.
Dat oerbrein zorgt er bijvoorbeeld ook voor dat je in een fractie van een seconde klaar bent voor een “vecht-of vlucht” situatie.
Dit oudste stukje noemen we Reptielbrein of Reptielenbrein. Deze primitiefste laag in je hersenen is nodig om te overleven. Hier wordt alles geregeld (zonder dat je daar bij nadenkt) wat met overlevingsdrang te maken heeft: Vechten, Vluchten, Vrijen (overleven als soort).
We zijn evolutionair gezien begonnen met dit Reptielbrein, daarna kwam het Zoogdierenbrein. Daarmee ontwikkelden we oa emoties, persoonlijkheid en de mogelijkheid om te herinneren. Dit laatste is belangrijk om te leren, dus ontwikkelen. Wat er in dit hersengebied gebeurt is (ook) vrijwel altijd onbewust.
Later is daar de Neocortex bijgekomen, waardoor het mogelijk is om meer visuele informatie te gebruiken en waar ons denken is ontwikkeld. De Prefrontale kwab maakt spraak mogelijk, fijne lichaamsbeheersing, maar ook bijvoorbeeld het vermogen om te oordelen, seksueel en sociaal gedrag te sturen en is belangrijk voor bewuste keuzeprocessen.
Dit jonge 'Denkdeel' van je brein wordt door veel mensen weliswaar als belangrijkste gezien, maar wordt regelmatig overruled door de oudere delen van je brein.
Je zou het niet denken, maar je Reptielbrein is de baas. Heeft de oudste rechten (van spreken....) Nog steeds! Het neemt het grootste deel van al je beslissingen, aangevuld door je Zoogdierenbrein. Pas als die beslissingen genomen zijn gaat je Neocortex deze keuzes 'goedpraten'. Achteraf dus!
In feite reageer je vaak nog net zoals je verre, hele verre voorouders
Die schoten in de stress als er gevaar dreigde.
Die gingen 'hamsteren' als er voeding was.
Die kozen voor wat bekend was, het onbekende kon immers de dood betekenen.
Die zorgden voor nageslacht zonder er bij na te denken.
Allemaal natuurlijk gedrag dat er voor gezorgd heeft dat we als soort hebben overleefd. Al ruim 4 miljoen jaar.
Helaas daarom doen we vaak niet meer wat onze voorouders wel deden, omdat ze dat moesten doen om te overleven: bewegen, voldoende ontspannen, samenwerken, gezonde voeding nemen, met (levens)belangrijke zaken bezig zijn…..
Want ons denken zegt dat dat niet meer nodig is. Of....???
Klinkt gek hè! Ik ga hier niet de psycholoog uithangen maar ik weet dat wij, óók ik, veel dingen doen of juist niet doen omdat we daar ooit voordeel bij hebben gehad.
Ik geef 1 voorbeeld: Klein kindje valt. Huilen. Mama, papa of opa/oma komt toegesneld, geeft troost en behalve dat wordt 'de pijn' afgeleid door een snoepje/koekje/ijsje. Als deze reactie van anderen vaker herhaald wordt, dan ontstaat het volgende (overlevings)mechanisme: pijn – troost – iets lekkers
Jaren later: Volwassen mens heeft pijn (lichamelijk, geestelijk, sociaal). Om dit te overleven, kan eten een troost(mechanisme) zijn geworden.
Het mag duidelijk zijn dat Overleven vele vormen kent. Het gaat vaak veel verder dan alleen fysiek overleven.
Je reptielbrein bepaalt in feite dat je eerder teveel eet dan te weinig. Niet handig in onze huidige samenleving.
Je reptielbrein bepaalt in feite ook dat je eerder de lift neemt dan de trap. Energie besparen kan er voor zorgen dat je overleeft.
Maar opnieuw niet handig in onze huidige samenleving.
Zitten vraagt ook weinig energie. Snap je?
Allemaal natuurlijk gedrag, maar in onze huidige omgeving kan het voor flink wat problemen of gezondheidsklachten zorgen.
Wil je dat veranderen, dan moet je daar bewust andere keuzes gaan maken. Anders neemt je reptielbrein het weer over.
Pas als je dit vaak genoeg herhaald hebt, krijgt je reptielbrein eindelijk de bevestiging dat dit afwijkende gedrag niet levensbedreigend is.
Welke keuzes van jouw reptielbrein ga jij vandaag bewust negeren/veranderen?
Hamsteren?
Energie besparen?
Succes!
